Spółdzielnia Pracy Techniki Komputerowej COMtech

(SPTK COMtech)

Historia

 

W dniu 30‑go lipca 1984 roku odbyło się zebranie założycielskie, na którym 10‑u członków założycieli postanowiło powołać Spółdzielnię Pracy Techniki Komputerowej COMtech. Członkami‑założycielami Spółdzielni COMtech byli: Anna Szuba, Jan Zgłobica, Marek Lewicki, Przemysław Wolański, Andrzej Sochoń, Dariusz Niedzieski, Adam Szuba, Lidia Lewicka, Cezary Prokopowicz, Mirosław Szczypek (w kolejności z protokołu zebrania). Spośród członków założycieli 7‑u było pracownikami Fabryki Mierników i Komputerów Era, a jeden pracownikiem Instytutu Maszyn Matematycznych. Prezesem zarządu spółdzielni został wybrany Adam Szuba, członkami zarządu: Dariusz Niedzieski, Marek Lewicki, Jan Zgłobica, a członkami rady spółdzielni: Anna Szuba, Przemysław Wolański, Andrzej Sochoń, Lidia Lewicka, Cezary Prokopowicz, Mirosław Szczypek.

 

Co było podstawową przyczyną założenia Spółdzielni COMtech? Zmiany na rynku pracy. Pojawiły się nowe firmy z udziałem zagranicznym oferujące specjalistom kilkukrotnie wyższe zarobki niż firmy państwowe, co musiało w końcu spowodować ucieczkę fachowców z Ery. Próby dyskutowania tego problemu z dyrekcją Ery nie dały żadnego rezultatu, więc ratunkiem dla zachowania spójności zespołu była inicjatywa własna.

 

Po powołaniu spółdzielni na zebraniu założycielskim należało ją formalnie zarejestrować. Spółdzielnia Pracy była według ówczesnego prawa tzw. „jednostką gospodarki uspołecznionej”, więc jej rejestracja była długotrwałym, kilkuetapowym procesem. W ramach tego procesu powstająca spółdzielnia musiała uzyskać pozytywną opinię władz miasta stołecznego Warszawy, w tym pozytywną uchwałę Komisji Planu, Budżetu i Reformy Gospodarczej Stołecznej Rady Narodowej. Niestety za pierwszym podejściem ta opinia była negatywna. Dopiero po odwołaniu i usilnych staraniach komisja „zapomniała” o pierwszej negatywnej opinii (nie było trybu odwoławczego) i wydała pozytywną opinię. W czasie tych problemów z komisją rady, do prezesa spółdzielni zgłosił się dziennikarz gazety Życie Warszawy z propozycją napisania artykułu gazetowego o spółdzielni. Taka publikacja w tym czasie spowodowałaby dekonspirację, a zatem zakończenie projektu COMtech. Redaktor dał się jednak uprosić, aby do sprawy wrócić dopiero po uruchomieniu spółdzielni, czego rezultatem był tekst w gazecie. Kolejnym etapem po decyzji władz miasta było uzyskanie na tej podstawie oświadczenia o celowości z Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy, a to oświadczenie było podstawą dla Sądu Rejonowego do wpisania Spółdzielni COMtech do rejestru w dniu 22‑go kwietnia 1985 roku. Jeszcze kilka drobiazgów: uzyskanie numeru statystycznego w GUS, rejestracja w Urzędzie Skarbowym, założenie konta bankowego i Spółdzielnia mogła startować.

 

Wtedy nastąpił trudny moment poinformowania dyrekcji FMiK Era o nowościach. Ta informacja miała postać ustnej i pisemnej oferty współpracy nowej spółdzielni z FMiK Era. Niestety, oferta Spółdzielni COMtech nie spotkała się pozytywnym przyjęciem dyrekcji Ery, więc taka współpraca nie została podjęta. Jednak oferta Spółdzielni COMtech została pozytywnie przyjęta przez Centrum Naukowo-Produkcyjne Systemów Sterowania MERASTER w Katowicach, kierowane wówczas przez dr hab. inż. Ryszarda Pregiela. Fakt ten pozwolił na szybkie podjęcie działalności gospodarczej przez Spółdzielnię COMtech w dniu 1‑go lipca 1985 roku. Spółdzielnia wynajęła lokal przy ulicy Chłopickiego w Warszawie (parter i piwnica oraz wolnostojący garaż domu jednorodzinnego) oraz zaczęła przyjmować do pracy pracowników, a zarazem nowych członków.

 

W ciągu następnego półrocza do pracy w Spółdzielni COMtech przeszło głównie z FMiK Era ponad 30‑u pracowników działu oprogramowania systemów minikomputerowych, a także kilku pracowników działów konstrukcyjnych. Oczywiście spotkało to się z próbami przeciwdziałania ze strony FMiK Era, jednak były to wysiłki nieskuteczne.

 

W ciągu kilku następnych lat Spółdzielnia Pracy Techniki Komputerowej COMtech prowadziła działalność w zakresie oprogramowania i sprzętu komputerowego głównie dla klonów komputerów firmy DEC ‑ Digital Equipment Corporation (w krajach RWPG zwanych komputerami SM EMC), ale także dla linii komputerów klasy IBM PC. Dzięki oryginalności i innowacyjności własnych opracowań, Spółdzielnia COMtech została w dniu 16‑go grudnia 1987 roku wpisana do państwowego rejestru jednostek innowacyjno‑wdrożeniowych, co wiązało się z określonymi przywilejami prawnymi i podatkowymi. Po wyprowadzce z domu przy ulicy Chłopickiego, Spółdzielnia COMtech wynajmowała i użytkowała lokale w Warszawie na Sadybie, na osiedlu Gocław i w budynku fabrycznym przy ulicy Żółkiewskiego, co pozwalało na w miarę komfortowe jak na ówczesne warunki pracy programistów i produkcji sprzętu komputerowego. Zachowany katalog wyrobów na rok 1990 w dosyć pełnej formie ukazuje zakres działalności COMtech.

 

SPTK COMtech spotkało się zainteresowaniem ówczesnej telewizji. Byliśmy prezentowani w programach publicystycznych TV (TVP Gra o milion, DTV Komentarze 1, DTV Komentarze 2, DTV), sami także wyprodukowaliśmy reklamę telewizyjną naszego sztandarowego wyrobu.

 

Zmiany systemu gospodarczego Polsce w roku 1989 spowodowały, że specjalizacja techniczna i formuła gospodarcza SPTK COMtech przestała pasować do nowych warunków zewnętrznych. Klonowanie komputerów DEC, czyli produkcja „antyimportowa”, straciło sens gospodarczy, a spółdzielcza forma stała się niepraktyczna. SPTK COMtech została postawiona w stan likwidacji w dniu 23‑go marca 1990 roku, a likwidatorem spółdzielni została COMtech‑WEKTOR Spółka z o.o.

 

Opracowanie 2018.12.01

Adam Szuba

 

* * *

 

2018.11.29         dr inż. Jan Szymanowski      „COMtech – wyzwania techniczne i ciekawostki”

 

* * *

 

Zapraszam wszystkich, szczególnie byłych COMtechowców, do współpracy nad uzupełnieniem i uściśleniem historii SPTK COMtech. Proszę o przesyłanie własnych historii i/lub poprawek na adres e‑mailowy: admin@comtech.to .

 

Wszystkie uwagi i zastrzeżenia do treści strony w trybie przepisów RODO należy zgłaszać na adres e‑mailowy: admin@comtech.to .